Dłużnik naprawi szkodę spowodowaną opóźnieniem
Gdy dłużnik nie wykonuje zobowiązań w terminie, wierzyciel ma prawo się domagać, aby uiścił odsetki, zapłacił karę umowną, a nawet wypłacił odszkodowanie wyrównujące poniesione straty spowodowane zwłoką w wykonaniu zobowiązania.
Zdarza się, że dłużnik nie wykona zobowiązania w terminie albo wprawdzie je spełni, lecz w sposób nieprawidłowy. W ten sposób może nawet wyrządzić szkodę wierzycielowi. Na dłużniku ciąży wówczas obowiązek naprawienia szkody, chyba że niewykonanie lub nienależyte wykonanie zobowiązania zostało spowodowane okolicznościami, za które nie ponosi odpowiedzialności.
Naprawienie szkody
Co do okoliczności, które wyłączają ponoszenie odpowiedzialności przez dłużnika, wielokrotnie zajmował stanowisko Sąd Najwyższy w swoim orzecznictwie. Na przykład stwierdził, że biuro podróży odpowiada za szkody na zdrowiu i utratę życia turysty wówczas, gdy zostały spowodowane przez niedostateczne zorganizowanie dla niego pomocy lekarskiej (orzeczenie z 6 lipca 1966 r. w sprawie sygn. akt I CR 134/64 opublikowane w OSPiKA nr 5 6 z 1967 r., poz. 183).
Dłużnik nie może również skutecznie uzasadnić zwłoki w realizacji zobowiązania tym, że przyjął zamówienie, którego rozmiar i termin realizacji nie odpowiadają możliwościom jego osobistym bądź jego przedsiębiorstwa (taki pogląd wyraził Sąd Najwyższy w orzeczeniu z 27 stycznia 1972 r. w sprawie sygn. akt I CR 458/71, opublikowanym w OSNCP nr 9 z 1972 r., poz. 160).
Gdy dłużnik zwleka z wykonaniem zobowiązania, wierzyciel ma prawo wystąpić do sądu z roszczeniem o spełnienie świadczenia oraz o wyrównanie szkody, która została spowodowana tą zwłoką. Wielkość szkody obejmuje straty, które poniósł wierzyciel z powodu nieotrzymania świadczenia w terminie. Na przykład: przedsiębiorca zapłacił za przygotowanie środka transportu, aby odebrać towar, który nie został dostarczony w terminie. W takim przypadku ma prawo domagać się zwrotu poniesionych wydatków na przygotowanie środka transportu, a nawet wyrównania korzyści, jakie mógłby uzyskać wówczas, gdyby dłużnik dotrzymał tego terminu.
Odmowa przyjęcia
Gdy dłużnik nie zapłacił w terminie, a wierzyciel musiał zaciągnąć pożyczkę na zapłatę ciążących na nim należności, które miał uregulowań z niespełnionego w terminie świadczenia, to wówczas może domagać się wyrównania szkody, jaką z tego tytułu poniósł.
Wierzyciel ma prawo odmówić przyjęcia świadczenia wówczas, gdy całkowicie lub częściowo utraciło dla niego znaczenie, a zostało to spowodowane opóźnieniem w jego realizacji.
Na przykład może to mieć miejsce wówczas, gdy dłużnik w terminie nie dostarczył surowców wykorzystywanych przy produkcji sezonowej. Wierzyciel zakupił je u innej osoby, a po zakończeniu sezonu nie były mu już potrzebne te, które chciał dostarczyć dłużnik.
Kara umowna
W umowie strony mogły przewidzieć obowiązek zapłaty kary umownej w celu naprawienia szkody, która powstała z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania.
Natomiast bez zgody wierzyciela dłużnik nie ma prawa zapłacić kary umownej i w ten sposób zwolnić się od wykonania zobowiązania.
Wysokość kary umownej określana jest procentowo w stosunku do wartości świadczenia lub według konkretnej stawki pomnożonej przez dni zwłoki. Kara ta dotyczy wyłącznie zobowiązania niepieniężnego. Wypłacana jest w zastrzeżonej w umowie wysokości bez względu na wysokość poniesionej szkody. Gdy zobowiązanie zostało wykonane częściowo, to wówczas dłużnik może domagać się zmniejszenia kary umownej.
PRZYKŁAD
Korzystający z pomocy innych osób ponosi za nie odpowiedzialność
Dłużnik, który nie wykonał zobowiązania albo zrobił to w sposób nienależyty, odpowiada za spowodowanie swoim działaniem szkody wierzycielowi. Ponosi też odpowiedzialność za inne osoby, gdy przy wykonywaniu zobowiązania korzystał z ich pomocy albo powierzył im wykonywanie czynności. Tak jak za siebie jest odpowiedzialny za swojego pełnomocnika ustawowego, który swoim działaniem wyrządził szkodę jego wierzycielowi.
Podstawa prawna
Art. 471 486 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz.U. nr 16, poz. 93 z późn. zm.).
źródło: gazetaprawna.pl
Odszkodowania Olsztyn Jak dochodzić roszczeń za zniszczenie przedmiotu najmuZdarza się, że po upływie okresu najmu najemca często zwraca zdewastowane mieszkanie, z uszkodzonymi meblami i jeszcze dodatkowo pozostawia niezapłacone rachunki za energię elektryczną, wodę, ciepło i gaz. Wynajmujący ma prawo się domagać odszkodowania, a nawet wystąpić z roszczeniem do sądu.
czytaj dalej...TK rozstrzygnie, kto może ubiegać się o świadczenie deportacyjneCzy deportowani w czasie wojny do pracy przymusowej w granicach państwa polskiego sprzed 1 września 1939 roku mogą ubiegać się o odszkodowanie - rozstrzygnie 7 grudnia Trybunał Konstytucyjny. Wniosek o zbadanie konstytucyjności przepisów ustawy o świadczeniu pieniężnym przysługującym osobom deportowanym skierował do TK Rzecznik Praw Obywatelskich.
czytaj dalej...Jak przygotować pozew do sądu o odszkodowanie w wyniku powodziPoszkodowany przez powódź może wystąpić do sądu z pozwem przeciwko Skarbowi Państwa o odszkodowanie za utracone mienie ruchome, gdy udowodni, że urzędnicy zbyt późno poinformowali go o nadchodzącej fali.
czytaj dalej...Można żądać odszkodowania za hałas na lotniskuWłaściciele nieruchomości narażonych na hałas z lotniska mają tylko dwa tygodnie na złożenie pozwów o odszkodowania lub wykup nieruchomości.
czytaj dalej...Odszkodowanie przysługuje tylko za utracony bagażPasażerowi samolotu należy się rekompensata jedynie za wartość utraconego bagażu. Za krzywdę z tym związaną już nie.
czytaj dalej...Odszkodowania z tytułu wywłaszczenia nieruchomości na cele publiczne będą wyższeZMIANA PRAWA - Jeżeli nie została ustanowiona służebność przesyłu, wystarczy decyzja starosty, aby przedsiębiorstwo energetyczne weszło na teren prywatny w celu naprawienia i konserwacji sieci.
czytaj dalej...Zabużanie dostali już 1,6 mld zł rekompensatPrawie 1,2 mld zł znajduje się na koncie Funduszu Rekompensacyjnego, z którego wypłacane są odszkodowania za mienie zabużańskie wynika z danych Ministerstwa Skarbu Państwa. Od początku prowadzenia wypłat, czyli od grudnia 2006 r. do końca marca tego roku, z Funduszu Rekompensacyjnego wypłacono 36 725 odszkodowań na kwotę ponad 1,587 mld zł.
czytaj dalej...Kontrahent może skutecznie dochodzić od dewelopera odszkodowania w razie niewykonania umowyRyszard P. zawarł na piśmie umowę z deweloperem Mieczysławem R., który zobowiązał się wybudować i sprzedać mieszkania na nowym osiedlu. Deweloper nie wywiązał się z zobowiązań, więc Ryszard P. wniósł do sądu pozew o naprawienie szkody. Domagał się zapłaty za utratę korzyści spowodowaną wzrostem cen na rynku nieruchomości. Sąd okręgowy uwzględnił częściowo powództwo i przyjął, że strony zawarły umowy deweloperskie, które nie są umowami przedwstępnymi. Dlatego zdaniem sądu zawarcie ich w formie pisemnej nie powoduje nieważności, a powód ma prawo dochodzić naprawienia szkody w pełnej wysokości na podstawie art. 471 k.c. Od wyroku pozwany wniósł apelację. Z kolei sąd apelacyjny powziął wątpliwości, czy powodowi przysługuje roszczenie o naprawienie szkody obejmujące utratę spodziewanych korzyści w wysokości rynkowej wartości lokalu, skoro do ustanowienia i przeniesienia odrębnej własności lokalu zobowiązał się tylko w zwykłej umowie pisemnej, a roszczenie nabywcy nie zostało wpisane do księgi wieczystej. Dlatego zwrócił się z pytaniem prawnym do Sądu Najwyższego.
czytaj dalej...Jak dochodzić odszkodowania za słupy energetyczne stojące na naszej działceWłaściciele działek z liniami energetycznymi, sieciami gazowymi lub wodociągowymi mogą ubiegać się o odszkodowania od firm przesyłowych. Mogą też składać wnioski o ustanowienie umowy o odpłatną służebność przesyłu.
czytaj dalej...Dlaczego nie pożyczać samochodu właścicielowi maluchaOddanie szybkiego zachodniego pojazdu do prowadzenia osobie użytkującej na co dzień fiata 126p zwiększa ryzyko zaistnienia wypadku. A tym samym może zmniejszyć wielkość odszkodowania.
czytaj dalej...Państwo zapłaci za tłok w celachSkazanym należą się odszkodowania za naruszenie dóbr osobistych, jeśli są przetrzymywani w celach, w których na jednego więźnia przypada mniej niż 3 metry kwadratowe. A takich skazanych jest w Polsce wielu.
czytaj dalej...Ugoda w procesie za nielegalne zamieszczenie artykułów w internecieSpółka INFOR Biznes zawarła w czwartek przed białostockim sądem ugodę z firmą, której zarzuciła nielegalne zamieszczanie w internecie jej artykułów prasowych. Treści ugody, w tym kwoty odszkodowania, nie ujawniono.
czytaj dalej...Jakie odszkodowanie należy się od kibicaOsoby pokrzywdzone mogą dochodzić swoich praw w postępowaniu przed sądem karnym, a nie tylko na drodze cywilnej.
czytaj dalej..."Odszkodowanie powinno umożliwić odtworzenie firmy"Rozmawiamy z MARKIEM GRUCHALSKIM, prawnikiem z kancelarii Nowakowski i Wspólnicy - Odszkodowanie za nieruchomość powinno być ekwiwalentne, a więc dawać wywłaszczonemu możliwość odtworzenia rzeczy przejętej przez państwo. Musi ono odpowiadać wartości rynkowej zabranego gruntu.
czytaj dalej...Zaniżysz cenę auta, stracisz odszkodowanieUbezpieczyciele wyłączają umownie wypłacanie odszkodowań za szkody powstałe w autach wprowadzonych nielegalnie do obrotu. Wbrew pozorom takie auta to nie samochody skradzione, ale takie, których nie zgłoszono do odprawy celnej.
czytaj dalej...Do odszkodowania za pogorszenie sytuacji życiowej nie wlicza się wpłat celowychWpłaty celowe osób trzecich przeznaczone na zabezpieczenie najpilniejszych potrzeb poszkodowanych katastrofą budowlaną nie wchodzą w zakres odszkodowania za czyn, który spowodował szkodę.
czytaj dalej...Skargi na opieszałość też są załatwiane opieszaleZa przewlekanie spraw wypłacono w tym półroczu ponad pół miliona złotych rekompensat. Od 2 do 20 tys. zł odszkodowania musi zasądzić sąd przy stwierdzeniu przewlekłości. Prokuratorzy chcą obowiązkowych ubezpieczeń, by nie płacić rekompensat z własnej kieszeni.
czytaj dalej...Nie będzie odszkodowania za śmierć w wypadku po wtargnięciu łosia na drogęRodzina kierowcy, który zginął w wyniku zderzeniu auta z łosiem, nie otrzyma zadośćuczynienia i odszkodowania od Skarbu Państwa - uznał we wtorek Sąd Apelacyjny w Białymstoku, oddalając apelację rodziny zmarłego. Orzeczenie jest prawomocne.
czytaj dalej...SN: zasady ochrony świadków koronnych tajne także w sprawie cywilnejZasady i szczegóły ochrony świadków koronnych nie mogą być ujawnione w procesie cywilnym - orzekł w środę Sąd Najwyższy. Oznacza to, że osoba objęta taką ochroną, domagając się odszkodowania np. za utracone zarobki, nie może zgłosić dowodów w swej sprawie.
czytaj dalej...Sąsiedzi lotnisk bez odszkodowańWłaściciele nieruchomości sąsiadujących z lotniskiem Okęcie są na razie bez szans na odszkodowania za spadek wartości działek. Warszawski sąd okręgowy oddalił już ok. 50 takich powództw.
czytaj dalej...Za zmianę godziny odlotu można się domagać obniżenia ceny wycieczkiTuryści pokornie koczujący na lotnisku w oczekiwaniu na opóźniający się samolot to często spotykany widok. Wiele osób godzi się na to, choć nie musi, bo zgodnie z prawem mogą żądać odszkodowania.
czytaj dalej...Nie będzie odszkodowania za laptopa w zaginionym bagażuWybierając się w podróż samolotem, biżuterię i sprzęt elektroniczny lepiej spakować do bagażu podręcznego.
czytaj dalej...Jak uzyskać odszkodowanie od szpitalaZa błędy popełnione podczas zabiegów w szpitalu pacjent może się domagać odszkodowania, zadośćuczynienia lub renty od konkretnego lekarza lub od szpitala. Roszczenie przedawnia się po trzech latach.
czytaj dalej...Nawet do 5 tys. zł kary za nie odśnieżone dachy i chodnikiNajniższy jednorazowy mandat za nie odśnieżanie i nie usuwalnie lodu z chodnika, przystanku tramwajowego oraz sopli i śniegu z dachu wynosi 500zł. Natomiast sąd może orzec grzywnę nawet w wysokości 5 tys. zł. Niezależnie od tych kar i mandatów osoba poszkodowana może domagać odszkodowania za poniesione straty majątkowe i zadośćuczynienia za krzywdę moralna.
czytaj dalej...Jak pokrzywdzony przestępstwem może uzyskać 12 tys. zł rekompensaty od państwaPaństwowa kompensata przysługuje pokrzywdzonym, którzy wskutek przestępstwa doznali obrażeń ciała lub rozstroju zdrowia i nie uzyskali odszkodowania od sprawcy lub z innych źródeł. Wniosek o świadczenie należy złożyć do sądu rejonowego.
czytaj dalej...