"Odszkodowanie powinno umożliwić odtworzenie firmy"
Rozmawiamy z MARKIEM GRUCHALSKIM, prawnikiem z kancelarii Nowakowski i Wspólnicy - Odszkodowanie za nieruchomość powinno być ekwiwalentne, a więc dawać wywłaszczonemu możliwość odtworzenia rzeczy przejętej przez państwo. Musi ono odpowiadać wartości rynkowej zabranego gruntu.
Kiedy polskie prawo dopuszcza możliwość wywłaszczenia nieruchomości?
W myśl konstytucyjnej zasady wywłaszczenie jest dopuszczalne, gdy dokonuje się go na cele publiczne i za słusznym odszkodowaniem. Oznacza to, iż słuszne odszkodowanie jest obok celu publicznego drugą podstawową przesłanką dopuszczalności wywłaszczenia.
Co należy rozumieć przez słuszne odszkodowanie?
Sądy wielokrotnie wyjaśniały, jak należy rozumieć tę zasadę. Trybunał Konstytucyjny w uzasadnieniu orzeczenia z 19 marca 1990 r. stwierdził, iż słuszne odszkodowanie to świadczenie ekwiwalentne w stosunku do wartości wywłaszczonej nieruchomości, pozwalające na odtworzenie przez właściciela rzeczy przejętej przez państwo.
W praktyce warunek słusznego odszkodowania nie jest zawsze spełniany. Czy prawo na to pozwala?
Organy administracji niechętnie stosują przepisy konstytucji bezpośrednio, wydając decyzję z pominięciem zasady słusznego odszkodowania. Tak było w jednej z ostatnich spraw z Torunia, gdzie wojewoda odmówił zastosowania zasady słusznego odszkodowania w postępowaniu w sprawie ustalenia odszkodowania dla dwóch przedsiębiorców, których nieruchomości zostały wywłaszczone w związku z budową drogi krajowej nr 1 z mostem przez Wisłę.
Jaki był stan faktyczny tej sprawy?
Wojewoda wywłaszczył nieruchomość, na której prowadziły działalność dwie spółki. Jedna docieplała budynki, druga produkowała styropian. Zatrudniały one 120 pracowników. Przejęcie gruntu przez państwo postawiło pod znakiem zapytania ich funkcjonowanie. W sprawie sporządzono operat szacunkowy, w którym określono wartość nieruchomości. Operat posłużył wojewodzie do ustalenia odszkodowania.
Wydawałoby się więc, że wszystko było lege artis?
Przedsiębiorcy nie zgodzili się z wysokością odszkodowania, gdyż w operacie nie została uwzględniona wartość, jaką stanowić będzie odtworzenie i uruchomienie firm. Przedstawili opinię rzeczoznawcy, w której wykazali, iż operat wskazywał zbyt niskie odszkodowanie, gdyż oparto się w nim o błędny sposób jego określenia. Wojewoda uznał jednak, iż brak jest podstaw do uznania roszczeń firm, a ustalenie odszkodowania za przedsiębiorstwa nie może być przedmiotem postępowania.
źródło: gazetaprawna.pl
Odszkodowania Olsztyn Zagraniczny sąd nie może sądzić polskiego fiskusaPozew o odszkodowanie za błędną decyzję polskiego organu podatkowego złożony w zagranicznym sądzie będzie nieskuteczny. Powód to brak tzw. jurysdykcji krajowej. Mówiąc prościej sąd jednego państwa nie może sądzić innego państwa i jego organów.
czytaj dalej...Nabycie mieszkania od osoby właściciela niewpisanego do księgi wieczystejKobieta była spadkobierczynią przedwojennego właściciela nieruchomości położonej w Warszawie. Nieruchomość objęta była działaniem dekretu warszawskiego z 26 października 1945 roku. Spadkodawca złożył we właściwym czasie wniosek o przyznanie prawa własności czasowej do gruntu. Jednak otrzymał decyzję odmowną. Po czasie wystąpiono o stwierdzenie nieważności decyzji. Wniosek został uwzględniony i decyzję uchylono, a sprawa została ponownie rozpoznana przez samorządowe kolegium odwoławcze. Zanim jednak zapadła ostateczna decyzja w budynku znajdującym się tej nieruchomości, zostały wyodrębnione i sprzedane aktami notarialnymi cztery lokale. Kobieta domagała się stwierdzenia nieważności tych umów oraz odszkodowania.
czytaj dalej...Jakie będą konsekwencje wyroku ETS w sprawie ustawy hazardowejFirmy, które zgodnie z ustawą hazardową nie otrzymały pozwoleń na prowadzenie gier na automatach, mogą ubiegać się o odszkodowania - uznał Europejski Trybunał Sprawiedliwości. Zakwestionowanie przepisów byłoby podstawą do odszkodowań - uważa wiceminister finansów Jacek Kapica.
czytaj dalej...Kiedy ofiara pobicia lub wypadku otrzyma odszkodowanie od państwaPokrzywdzeni, którzy nie otrzymali rekompensaty od sprawcy rozboju lub wypadku, mogą ubiegać się o odszkodowanie od państwa. Pokryje ono w części utracone zarobki i wydatki na specjalistyczne leczenie
czytaj dalej...Zadatek nie może decydować o wysokości odszkodowaniaWysokość odszkodowania z tytułu niewykonania zobowiązania nie może być ograniczona do wysokości zadatku lub jego podwójnej wysokości.
czytaj dalej...Skargi na przewlekłość postępowań sądowych i prokuratorskich też są załatwiane opieszaleZa przewlekanie spraw wypłacono w tym półroczu ponad pół miliona złotych rekompensat. Od 2 do 20 tys. zł odszkodowania musi zasądzić sąd przy stwierdzeniu przewlekłości. Prokuratorzy chcą obowiązkowych ubezpieczeń, by nie płacić rekompensat z własnej kieszeni.
czytaj dalej...Nie będzie odszkodowania za śmierć w wypadku po wtargnięciu łosia na drogęRodzina kierowcy, który zginął w wyniku zderzeniu auta z łosiem, nie otrzyma zadośćuczynienia i odszkodowania od Skarbu Państwa - uznał we wtorek Sąd Apelacyjny w Białymstoku, oddalając apelację rodziny zmarłego. Orzeczenie jest prawomocne.
czytaj dalej...Jak otrzymać odszkodowanie za zgubioną przez przewoźnika paczkęZarówno Poczta Polska, jak i firmy kurierskie odpowiadają za powstałe z ich winy opóźnienia w dostawie przesyłek, a także ich uszkodzenie i utratę. Aby otrzymać odszkodowanie, najpierw trzeba złożyć reklamację.
czytaj dalej...W umowie przedwstępnej można zastrzec karę za jej niewykonanieJeżeli jedna ze stron umowy przedwstępnej uchyla się od zawarcia umowy ostatecznej, można żądać na drodze sądowej odszkodowania. Łatwiejszym sposobem zabezpieczenia jest jednak wprowadzenie do umowy przedwstępnej zapisu o karze umownej.
czytaj dalej...Komentarz redakcji: Urzędnicza chorobaTym razem podatnicy będą musieli zrzucić się na odszkodowania dla właścicieli nieruchomości. Gminy muszą oddać im niesłusznie pobrane renty planistyczne. Jak duże będą to kwoty trudno dziś policzyć.
czytaj dalej...UOKiK: Ponad 620 tys. zł kary dla Generali za niedozwolone klauzule. Towarzystwo się odwołujePrezes UOKiK nałożyła 620 tys. 935 zł kary na Generali Towarzystwo Ubezpieczeń za klauzule zawarte w umowach autocasco. Zdaniem Urzędu, Generali bezprawnie różnicuje zasady obliczania wysokości odszkodowania. Ubezpieczyciel złożył odwołanie od tej decyzji.
czytaj dalej...70 proc. zaliczki w przypadku wywłaszczenia pod inwestycje publiczneWłaściciel nieruchomości, która zostanie przeznaczona pod inwestycje publiczne, będzie mógł uzyskać odszkodowanie za udostępnienie nieruchomości oraz szkody powstałe w wyniku jej zajęcia.
czytaj dalej...Jak zdobyć rekompensatę za podtopiony terenKiedy sąsiad zalał czyjąś posesję wodą pochodzącą z jego terenu lub zasypał rów melioracyjny, można się domagać odszkodowania.
czytaj dalej...Złota akcja na nowych zasadach: spółka może wystąpić o odszkodowanieMinister skarbu państwa będzie mógł wnieść sprzeciw wobec uchwały lub czynności prawnej zarządu spółki kapitałowej o strategicznym znaczeniu, gdy rozporządza ona składnikami swojego mienia, w sposób zagrażający jej dalszemu funkcjonowaniu.
czytaj dalej...Mniejsza wypłata za grunt ze służebnościąZgodnie ze specustawą o inwestycjach drogowych odszkodowanie za ograniczone prawo rzeczowe, które wygasło w wyniku wywłaszczenia nieruchomości, otrzyma osoba, której to prawo przysługiwało.
czytaj dalej...Odwołany lota: pasażer może wnieść sprawę do sądu w miejscu odlotuKiedy przewoźnik odwoła lot, pasażer może wnieść powództwo o odszkodowanie do sądu właściwego według miejsca odlotu albo przylotu samolotu.
czytaj dalej...Rosną odszkodowania za błędy lekarskieRekompensaty dla poszkodowanych wskutek błędów medycznych przekraczają nawet milion zł. Poszkodowani, którzy nie wykażą winy szpitala, muszą liczyć się z wysokimi kosztami sądowymi.
czytaj dalej...Odszkodowanie musi umożliwić odbudowę firmyWywłaszczany w trybie niezwłocznego zajęcia nieruchomości uzyska prawo do bezpiecznej zaliczki. Utracone korzyści z wywłaszczonego mienia powiększą wysokość odszkodowania. Konstytucyjna zasada słusznego odszkodowania zawsze będzie rodziła spory, twierdzą prawnicy.
czytaj dalej...Kiedy podważyć odszkodowanie za działkę przejętą pod nową drogęOdszkodowanie za działkę odebraną pod drogę publiczną powinno w pełni rekompensować straty właściciela nieruchomości. Zaniżona wycena daje podstawę do jej podważenia na drodze administracyjnej, a następnie sądowej.
czytaj dalej...Po powodzi kancelarie odszkodowawcze dyktują wysokie opłatyKancelarie odszkodowawcze pozyskują klientów, podając się za przedstawicieli ubezpieczyciela i pobierają wynagrodzenia w wysokości nawet do 50 proc. uzyskanego dla klienta odszkodowania
czytaj dalej...10 tys. euro odszkodowania za trwające 15 lat postępowanie10 tys. odszkodowania przyznał Trybunał w Strasburgu kobiecie, która poskarżyła się na trwające ponad 15 lat przed polskimi sądami postępowanie o zwrot działki w Warszawie, na której stoi obecnie hotel Metropol.
czytaj dalej...Skargi na opieszałość też są załatwiane opieszaleZa przewlekanie spraw wypłacono w tym półroczu ponad pół miliona złotych rekompensat. Od 2 do 20 tys. zł odszkodowania musi zasądzić sąd przy stwierdzeniu przewlekłości. Prokuratorzy chcą obowiązkowych ubezpieczeń, by nie płacić rekompensat z własnej kieszeni.
czytaj dalej...Przy pozwach zbiorowych firmy mogą zbankrutowaćDziesięciu poszkodowanych wystarczy do prowadzenia postępowania grupowego. Pasażerowie będą mogli wspólnie żądać odszkodowania za odwołany pociąg. 60 proc. firm uważa, że pozwy zbiorowe nie będą miały wpływu na ich działalność.
czytaj dalej...Opłata stała od skargi na wysokość odszkodowaniaSkarga wniesiona do sądu administracyjnego, w której skarżący kwestionuje tylko wysokość ustalonego odszkodowania za wywłaszczenie, podlega stałej opłacie w wysokości 200 zł.
czytaj dalej...Właściciel musi zwrócić najemcy kaucjęKaucja zabezpiecza roszczenia wynajmującego z tytułu niezapłaconego czynszu i odszkodowania za szkody spowodowane przez lokatora. Po potrąceniu należności z tego tytułu trzeba ją zwrócić po opróżnieniu mieszkania albo wykupieniu go.
czytaj dalej...